1.
Instructie ende ordonnantie waer nae hem sal hebben to reguieren den Admirael Stenen van-
der Haghen, den Vice-Admirael, mitsgaders den Chrijchsraet bestaende in elf personen,
die hier nae volgen .

Den Admiraei Steuen vander Haghen, de Vice-Admirael Cornelis Bastiaensz ., Frederick Houtman, Ro-
brecht Outreman, Simon Jansz . Hen, Hans Rijmelant, Arent Claesz. Calckbuys, Jan Jansz. Mol, Jan
Cornelisz . Auenhorn, Jacob Claesz . Clundt, Den Cappiteyn vande Soidaten .
In deese vergaderinge sail den Admirael presideren ende in sijn absentie den Vice-Admirael, ende een yder
sal Bitten ende sijn vois geuen gelijck sij hier voren staen.
Weicke vergaderinge sal dienen tot aile exploicten van oirlogen die men bij de hant sal nemen, waer
inne men sal volgen die meeste stemmen, soowel to water als to lande .
Ende ofte eenige van dese personen quamen to ouerlijden soo sail in sijn plaetse comen als Chrijchsraedt
die geene die in des ouerieden ampt gecoren is, tsij Admirael, Vice-Admirael, Oppercoopman, Schipper
ofte Cappiteyn .
Deese viote sal bestaen in 12 schepen, die hen bij den anderen sullen vervoegen ende met Godes hulpe
bij een blijuen tot op de hoochten van de caap de bonae spei .
Gecomen sijnde op de hoochte vande selue caap soo sullen de 2 sehepen het Hoff van Hollant ende
Medenblie harm cours setten reeht nae het eylant Mauritius om aldaer to gaen vervarschen , encle soo
sij aldaer vinden het schip de Wachter, daer schipper op is Gerrit Hendricz . Roobol, sullen hem assisteren
met het geene hij van noode sal hebben, ofte het volck ende goet merle nemen na Bantham, alwaer sij gedes-
ttheert sijn, haere comanschappen ende gelt welck aldaer gedestineert is, employeren nae de ordre vande
instructie op den coophandel geraempt, ende voorts once coopluyden

2.
van alles verwittigen, als merle daer op letten, dat men presumeert, iae schier voor seecker
houdt, de Engelsche wederomme schepen sullen toerusten, ten eynde de onse mt coopen vande rouwe
sijden, spetierien ende andere warm rode voorhael wesen molten , ende sal het Hoff van Hollant, volladen
sijnde, nae deee landen keeren .
Het schip Medenblick tot Bantham gecomen wesende sal het aldaer ouer geuen ende lossen het gelt, ende
die coomanschappen die aldaar gedestineert sijn ende met die resterende goederen ende gelt nae Patane sey-
len, ende aldaer gearriueert sijnde, ende tselue ouergeleuert hebbende, sal den schipper hem reguleren
nae die ordre die den oppercoopman hem geuen sal om nae eenige andere eylanden ende plaetsen tot dien-
ste van dese compaignie to seylen ofte eenigen anderen dienst to doen .
Die resterende viote, wesende 10 schepen, sullen haer cours stellen tusschen het vaste lant van Africa
ende het eylant van Madagascar door, recht nae de eylanden vande Comores aen het eylant Anian alias
Don Juan de Castro , alwaer geordonneert is dat de schepen vande viote verdwalende , hem sullen laten
vinden, om wederom bij den anderen to comen ende hem aldaer vervarschen , die sehepen schoon maken,
500 veel doenlicken sal sijn, ende oft gebuerde dat dese schepen vroech inde Comores quamen to arriuee-
ren, sal den Admirael met de vlote aldaer blijuen tot den 25 e Augusti a° 1604 ende geduirende den tijt dat
de viote inde Comores sal leggen , sal den Admirael ende sijnen Chrijehsraet ordonneren, dat eenighe vande
beseilste schepen, iachten ende chaloupen hun begeuen tusschen het vaste lant ende Madagascar nae Mosam-
bique toe , om to vernemen ende neerstich to soecken die van Lissebonen geseylt sijn, ende dselue ofte eeni-
ghe der seluer vernemende in alder diligentie weder keren om den Admiraei ende die voorsz . Raedt daer
aff to verwittigen, dwelcke gehouden sullen wesen in alder diligentie hem met onse vlote to transporteren
nae de Craecken ende daer tegens gebruycken alie viantlicke exploicten om dseiue to verdeigen, daer toe
geen voorsichticheyt ofte diligentie sparende, ende tot dien eynde onse schepen ende voick inde Comores
gereet

3.
houdende tegens de waerschouwinge die sijiuyden vande vuytgesonden schepen, jachten ende cha-
lupen sullen becomen, sullen voorts den 25e Augusti gepasseert sijnde, haer met onse viote transporteren
nae Goa, ende soo veel doenlicken is houden de cours die de craecken gewoon sijn to seylen, om de seine
to beter to attraperen, weicke craecken gemeenlicken haer cours vande custe van Meiinde nae Goa setten,
ende aldaer mitsgaders aiie andere piaetsen daer ontrent aen de Portugesen ende vasailen vanden Coninck
van Spanien doen ende bewijsen alie hostiliteyt, met haer schepen ende middeien ter see to vernieien ende
verbranden, die personen to tracteren also de onse doen ,~ geen scheepen to rantsonneren , maer die tot
dienste vande vlote niet bequaem en sijn to verbranden ende vernielen .

Op de custe van Goa ende daer ontrent to verwachten totdat die craecken van Portugal gecomen sullen
wesen ende tegens haer alle devoir doen omme dselue to vernilgen , to vernielen , inden brandt ofte inden
grond to schieten .
Wort expresselicken belast geen galeonen ofte craecken to aborderen , maer die met schieten to dwingen
tot opgeuen ofte die inden grout to schieten, ende dat omme hot meeste verlies van ons volck to verhoeden .

Ende oft gebuerde dat die craecken niet en quamen, sal die vlote ontrent Goa blijuen, tot dat de monso-
nen om van Portugal to comen gepasseert sullen sijn .
Dwijle de vlote sal leggen op de custe van Goa ende daer ontrent, soo salmen senden hot schip Zeelant met
hot schip Enckhuisen naer Cambaia, omme aldaer to handelen ende to vernemen naer de commisen van
Zeelant, die van Achijn daer gegaen sijn, als Hans le Feer ende Jan de Wolff. De handelinge van Cam-
baya bestaet in anil, suycker, geimber ende veelderhande costelicke conseruen . Ingeualle die suickeren
daer abundant sijn dat men tschip Zeelant daer meede soude connen laden, so salmen hot selue met suyc-
ker, anil ende conseruen laden . Dan staet to noteren dat die ladinge moot seecker sijn ende soo baron anil
ende eon partie geimber ende conseruen, ende in sulcken gevalle sal hot schip Zeelant recht nae dose lan-
den comen, ende die van

4.
hot schip Enckhuysen sullen haer gelt besteden in canekijns viercant gevouden
vande grooste soorte, die daer costen 30 ofte 33 serafijns de corgie, sijn 20 stucken, to weeten tot ontrent
voor de somme van 8000 stucken van achten toe, ende wat carpetten vande slechten , ende een goede partie
gesehilderde doecken van afle soorten ende coleuren, ende een partie groff lijnwaet van / breet, een partie
rijst, erweyten, bonen ende wit beschuyt, want dit alles oostwarts dient omme to verhandelen .
Ende ingevalle aldaer maer ladinge ware voort schip Enckhuyscn, soo sal men dat affladen ende nae deese
landen laten comen ende die vant schip Zeelant sullen dan haer gelt ende waren besteden aen de voorsz .
goederen om die oostwarts to brengen .
Desen handel gedaen sijnde ende de monsson gepasseert sijnde datter geen hostiliteyt rneer to doen
en is, soo sal die vlote gaen langes de custe van Malabar nae het eylant Ceylon ende onderwegen alie de
Portugesche schepen, bareken ende middelen ter zee verdelgen ende vernielen, diese sullen weeten to be-
comen .
Met de Coningen van Cambaia, Dabul, Calechout, Chilon ende alle andere Coningen van Indien maecken
ende houden goede vreden, haer toe to seggen dat men se alle iaeren sal comen besoecken met een viote
schepen om haer tegens de Portugesen to helpen, dat se haer daertoe mogen prepareren ende dat om die
oorloge die wij hier to lande 33 iaeren lanck tegens die Spaengiaerden hebben gehadt ende nosh sijn voe-
rende .
Tnt besehadigen van eenige schepen wort belast dat men die Arabiers, Gusaraten ende Persianen, mitsga-
ders andere Indiaensche natien wel sal tracteren .
Gecomen sijnde onder het eylant van Ceylon daer en sal men maer 5 ofte 6 daghen vertoeuen, ten ware
datter apparentie ware van eenige merckelicke proufijten to doen .
Comende om den hoeck van Malabar soo sullen die drie schepen als Zeelant, Delft ende Enckhuysen haere
revs ende cours stellen naer Achijn met de conineklicke gesanten, ende ingevalle eenighe van die schepen
tot Cambaia geladen warm, soo sullen die andere twee na Achijn lopen ende daer comende haer

5.
informeren wat mdc golfe van Bengala to doen is, om met goet fondament to lopen van Achijn nae Bengala ende de
custe van Coromandel, ende het gelt aldaer besteden in catoene doecken, rijs, erwten, boonen, lock ende
ayuin, elide daer mede wederom comer nae Keda, Achijn, Priaman ende Bantam, alwaer sij ordre sul-
len vinden, watse vorder sullen doen .
Die viote van Ceilaon scheidende sal haer cours settee recht nae de strecho van Malaca, haer addres-
serende aen den Coninck van Johor ende hem presenteren Malaca to helper winner soo hij promptelicken
daer toe conde gereet sijn, ende datter apparentie ware omme de stadt binnen een macnt 2 ofte 3 to veroue-
ren, ende daer toe geen apparentie siende soo sullen den Coninek seggen dat hij seecker mach sijn datter
alle iaeren een vloote comer sail, ende dat hij hem gereet houde tegens de naeste vloote, dat die hem sal
helper, ende sullen soo haer reyse vorderen tot voor Malaca ende doen daer tegens die Portugesen meede
alle hostiliteyt als voorsz . ende dat gedaen sijnde sal men met de viote seylen naer de Moluckes om den
Coninek van Tarnati tegens die Portugesen to helper .
Ende bij so verre dat mdc Moluckes ecu armade van de Portugesen ware, salmen alle devoir doen om
die to gaen slam, daer mense soude mogen vinden, ende alle sterckten die de voorsz . Portugesen mdc
voorsz . eylanden souden mogen hebben, haer to helpen nemen ende die vanden landen die seine weder-
om geuen soo sulcx geraden went bevonden .
Dit gedaen sijnde so sal men die drie schepen nae Patane gedestineert, als Dordrecht, Amsterdam ende
loom , nae Patane senden, ende sal hot whip Westvrieslant naer Bantam gesonden worden, ende die
Geunieerde Prouintien met hot Duyfken nae Banda, Gekierlant sal in Tarnati laden soo veel doenlicken
sal sijn, ende wat aidaer ontbreeckt tot Bantham voort innemen, weluerstaende dat hot jacht Duyfken in Oost-

Indien sal blijuen om inde eylanden to negotieren .

6.
Wordt voor alles verboden vrouwencracht, ende indien ymant sulcx dodo sal verbeuren iijff ende goet .
Ende opdat deese artikelen wel ende expresselicken mochten worden onderhouden, soo hebben wij daer
toe gestelt als Chrijchsraden die voorsz . elf personen, die bij den Admirael bij een sullen ontboden werden,
soo menichmael goof duncken ofte den noot vereyschen sail, ende ten alderminsten eons ter weecke als
men bij den anderen comen can .
Van deese instruction sijnde vier mdc viote toegesegelt merle gegeuen, een aen den Admirael, een aen
den Vice-Admirael, een aen Jan Cornelisz . Auenhoren ende een an schipper Jacob Jacobz . Ciundt, daer
aff niet meer als ecu sal mogen werden geopent soo die vlote bij ecu blijft, ende die andere wederom aen
de Bewinthebberen versegelt ouer leueren ; men sal oock in geenderley manieren vermogen die seine to
copieren, oock vanden inhoud derseluer niet meer openbaren als nodich sijn om wichtige redenen .

Extract vuyt hot register der resolution van M . E . H . die Staeten Generael der Vereenichde
Nederlanden, Sabathi 1 Nouember 1603.